Gebelik Planlaması

Gebelik planlaması, anne ve baba adaylarının çocuk sahibi olma işleminin sorunsuz bir şekilde başlaması, sürdürülmesi ve doğumun gerçekleştirilmesi için gerekli bir süreçtir. Gebelik öncesi yaklaşık üç aylık hazırlık ve planlama sürecinin başlatılması uygun olmaktadır. Gebeliğin planlı ve bilinçli olması bu riskli sürecin başarısı için bilinçli anne ve baba adayları için en tercih edilen yöntemdir. Günümüzde gebelik başlaması, süreci ve doğum geçmiş dönemlere nazaran daha az riskler içeren ve güvenli bir hale gelmiştir, bu bilinçli bir planlama ile daha güvenilir hale getirilmektedir.

Anne ve baba adaylarının en değerli varlıkları, bebeklerinin sağlıklı dünyaya gelmesi ve merhaba dediği bu yeni dünyaya daha kolay uyum sağlaması, ancak doğru bir planlama ile mümkün olacaktır.

Böylece anne adaylarının gebelik için uygun olup olmadıkları doktor tarafından istenecek tahlillerle saptanır; varsa problemler tespit edilir ve giderilir ve smear testi yapılır –Smear testi enfeksiyon ve kanser değerlendirmeleri yapabilmek için yapılan bir testtir. Aynı zamanda rahim ağzı hakkında da bilgi vermesi için yapılan kadınlara özel bir test olan smear testi bir çok taramayı yapmış olur.

Bu dönemde, ayrıca fetüse olası toksik maruziyetleri en aza indirebilmek için planlama yapılır ve fetüste nöral tüp defekti olasılığını azaltmak için folik asit tedavisine başlanır. Böylece gebelik döneminde oluşabilecek problemler (örneğin erken düşük) daha önceden tespit edilerek tedavi edilir. Planlama döneminde temel olarak doktorunuz sizden

·         Aileniz ile ilgili kalıtımsal(genetik) hastalıklar

·         Tıbbi geçmişiniz ile ilgili bilgiler

·         Aldığınız ilaçlar varsa onlarla ilgili bilgiler

·         Sigara, alkol  veya yasadışı uyuşturucu kullanımı

·         Beslenme metodunuz ve varsa uygulanan diyetler

·         Önceden geçirdiğiniz gebelikler varsa, haklarında bilgi

·         Kan gurubunuz

·         Diş sağlığınız hakkında bilgi

·         Olduğunuz aşılarınızla ilgili bilgiler

gibi konularda bilgi isteyecektir ve size tavsiyelerde bulunacak, varsa riskleri ve önlemleri hakkında sizi aydınlatacaktır.

Gebelik planlaması ile ilgili önemli başlıklar:

·         Gebelik öncesi anne adayının fiziksel ve genital bölge muayenesi dikkatli bir şekilde yapılmalı ve doğumu komplike hale getirebilecek yapısal sorunlar varsa giderilmelidir.

·         Gebelikte tatsız sorunlar çıkarabilecek bir diğer konuda hemoroid (basur) ve anal fissür (makat yırtığı) problemleridir. Eğer varsa bu sorunlar gebelikten önce tedavi edilmelidir.

·         Ağız ve diş sağlığı, gebelik açısından çok önemli bir konudur. Bu konuda sorunlar varsa gebelikten önce tedavisi yapılmalıdır. Gebelik öncesi ve sırasında diş ve ağız bakımına özen göstermelidir.

·         Cinsel yolla bulaşan hastalıkların bir bölümü gebe kalmaya engel olabilir ya da bebeğe geçebilir bunun önüne geçmek için gebe kalmadan önce bunların tespitinin ve tedavisinin yapılması gereklidir.

·         Gebelik esnasında her tür ilaç kullanımı doktor kontrolunda ve izni ile yapılmalıdır.

·         Ayrıca, eğer kullanılıyorsa, uygulanan doğum kontrol yöntemlerinin iptal edilmesi ve doğum kontrol hapının bırakılması ve gebelik başlangıcı için adetlerin düzenli hale gelmesi beklenmelidir.

·         Fetüs anomalileri oluşturan dış etkenler konularında dikkatli davranılmalıdır. Bu nedenle, örneğin, röntgen filmi çektirirken karın bölgesinin korunmasına özen gösterilmelidir.

·         Daha sonra gebelik sırasında problem yaratabilecek hepatit, kızamıkçık, rubella, brucella, cytomegalovirus, herpesvirus, toxoplasma, kabakulak gibi hastalıkların testleri yapılıp, bu hastalıklara karşı bağışıklık gelişmemişse aşı yapılmalıdır. Gebelik bağışıklık geliştikten sonra planlanmalıdır. Aksi takdirde gebelik esnasında bu hastalıklardan birinin geçirilmesi bebek için zararlı olabilmektedir.

·         Gen araştırmalarına göre doğan her yüz bebekten iki yada üçü ciddi zihinsel yada fiziksel engellerle doğar. Bu bazen gebelik esnasında ki etkenlere bağlı olabileceği gibi çoğu zaman kalıtımla ilgilidir. Bu amaçla, planlama devresinin başlangıcında, anne ve baba adayında aileden geçen kalıtımsal bir hastalığı olup olmadığı tespit edilmelidir ve anne ve baba adaylarına oluşabilecek sorunlar konusunda bilgi verilmelidir.

·         Ayrıca, söz konusu gebelik olunca fazla kilolar bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Şişman hanımlarda gebelik sırasında halk arasında “gebelik zehirlenmesi” denilen preeklampsi hastalığını tetiklenebilmektedir.

·         Bu açıdan, dengeli ve sağlıklı bir beslenme programıyla birlikte düzenli bir egzersiz programının sayısız faydaları vardır. Gebelik esnasında ya da gebelik öncesi yapılan düzenli egzersiz kişinin duruş bozukluklarının giderilmesine yardımcı olur, doğum eylemi esnasında görev yapan kas gruplarını güçlendirilir, gebeliğe bağlı bazı rahatsızlıkları (kabızlık, yorgunluk, kramplar) giderilir. Egzersiz yapan gebelerde normal doğum daha kolay olur sezaryen ile doğum tercihi azalır ve doğum sonrası annenin toparlanma süresi kısalır. Anne doğum sonrası daha kolay kilo verebilir.

·         Sağlıklı bir anne adayında vücut kitle indeksi 20-25 arasında olmalı ve gebelik sırasında alınan kilo miktarı 11-12 kiloyu geçmemelidir. Gebelik öncesi vücut kitle indeksi 25’in üzerinde ise, yeterince kilo verdikten sonra gebe kalınmalıdır. Genel olarak anne adaylarına gebelik süresince, ek olarak gereksinimlerinden günde 20 gram daha fazla protein alınması önerilir.

·         Tütün ve alkollü ürünlerin, fetüsü doğrudan etkilediği bilinen bir gerçektir. Bu nedenle gebelik süresince asla kullanılmamalıdır.

·         Folik asit, B vitamini ailesinin bir üyesidir ve B9 vitamini olarakda bilinir. Folik asit vücutta kan yapımı, yeni hücre oluşumu, DNA sentezi gibi önemli biyolojik süreçlerde rol oynar. Hamilelikten önce ve hamilelik boyunca alınan folik asit takviyesinin, bebeğin omurgasında ve beyninde oluşabilecek hasarlara karşı koruyucu olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, hamile kalmadan önce annenin vücudundaki folik asit eksikliğini gidermiş olmasının daha avantajlı olduğu düşünülür. Folk asit alımı dengeli ve doktor kontrolünde yapılmalıdır.

Gebelikte her tür ilacın kullanımının -buna vitaminlerde dahildir, doktor kontrolünde olması rastgele hiçbir ilacın alınmamasının önemli olduğu unutulmamalıdır.

Bizimle iletişime geçin

Sağlığınız bizim için önemlidir. Eğer bu konularda sorularınız varsa bizimle iletişime geçiniz ve randevu alınız.